Π. Αθανασούλη
Ψυχολόγος- Κλ. Νευροψυχολόγος- Gestalt Ψυχοθεραπεύτρια
Κατά το παρελθόν, οι ειδικοί ψυχικής υγείας χρησιμοποιούσαν τον όρο άγχος για να ονοματίσουν το στρες. Σήμερα, όμως, υπάρχει διαχωρισμός μεταξύ του στρες και του άγχους. Το στρες αποτελεί μία υγιή αντίδραση του οργανισμού απέναντι σε κάτι που μας απειλεί. Οι περισσότεροι όταν μιλάμε για άγχος στην καθημερινότητα ουσιαστικά αναφερόμαστε στη διεργασία του στρες. Όταν υπάρχει μία χρόνια στρεσσογόνος κατάσταση, όπως για παράδειγμα οι Πανελλήνιες Εξετάσεις, τότε μπορεί να βιώσουμε χρόνιο στρες, το οποίο μπορεί να έχει επιβλαβείς συνέπειες στην ψυχική και σωματική μας υγεία. Από την άλλη πλευρά, το άγχος αποτελεί το συναίσθημα έντονης ανησυχίας και νευρικότητας απέναντι σε μία κατάσταση με άγνωστη έκβαση, χωρίς απαραίτητα να είναι απειλητική. Όταν όμως βιώνουμε υπέρμετρο άγχος στο μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητας μας και για μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε μπορεί να έχουμε κάποια αγχώδη διαταραχή.
Γι’ αυτό και το πρώτο ερώτημα που πρέπει να απαντήσουμε πριν αρχίσουμε να σκεφτόμαστε τρόπους αντιμετώπισης είναι τι από τα δύο βιώνουμε. Χρόνιο στρες ή κάποια αγχώδη διαταραχή; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι σημαντική διότι η απάντηση αυτή θα ορίσει και τους τρόπους αντιμετώπισης.
Το χρόνιο στρες και οι αγχώδεις διαταραχές μοιάζουν αρκετά ως προς τη συμπτωματολογία και ο διαχωρισμός τους μπορεί να αποτελεί πρόκληση. Και τα δύο μπορεί να μας οδηγήσουν σε υπέρμετρη ανησυχία, σωματική ένταση, ευερεθιστότητα, αϋπνία, κ.α. Αυτό είναι το πρώτο βήμα αναφορικά με το οποίο μπορεί να μας βοηθήσει ο ψυχολόγος ή κάποιος άλλος ειδικός ψυχικής υγείας. Ας δούμε, λοιπόν, τις βασικές πληροφορίες για το χρόνιο στρες και τις αγχώδεις διαταραχές.
Χρόνιο στρες- συμπτώματα
Παρακάτω παρατίθενται κάποια ενδεικτικά συμπτώματα που μπορεί να βιώνουμε, βρισκόμενοι σε συνθήκη χρόνιου στρες. Ο καθένας μας, όμως, μπορεί να βιώνει κάποια από αυτά ή και περισσότερα, όπως επίσης και με διαφορετική ένταση. Ας δούμε ποια είναι:
- Κούραση
- Ευερεθιστότητα
- Πονοκέφαλοι
- Δυσκολία στη συγκέντρωση
- Αποδιοργανωμένη σκέψη
- Δυσκολίες στον ύπνο
- Αλλαγές στην όρεξη (διατροφή)
- Δυσκολίες στη χώνεψη
- Απελπισία
- Ανησυχία
- Χαμηλή αυτοπεποίθηση
- Χαμηλή σεξουαλική επιθυμία
- Επιρρέπεια σε κρυολογήματα ή ιώσεις
Για περισσότερες πληροφορίες για το στρες και την αντιμετώπιση του, πατήστε εδώ.
Αγχώδεις διαταραχές- συμπτώματα
Στις αγχώδεις διαταραχές ανήκουν η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, η διαταραχή πανικού, οι ειδικές φοβίες, η κοινωνική αγχώδης διαταραχή. Το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι το υπερβολικό άγχος που βιώνουμε σε κάθε συνθήκη. H πιο συχνή είναι η γενικευμένη αγχώδης διαταραχή, γι’ αυτό και θα εστιάσουμε σε αυτή παρακάτω.
Στη γενικευμένη αγχώδη διαταραχή τα συμπτώματα είναι:
- Υπερβολικό άγχος και ανησυχία τις περισσότερες μέρες για κάποιους τομείς της ζωής μας, αλλά κάτω από γενικευμένο πρίσμα. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αγχωνόμαστε για την εργασία μας γενικά, χωρίς να μπορούμε να προσδιορίσουμε ακριβώς ένα συγκεκριμένο γεγονός, όπως για παράδειγμα να παραδώσουμε ένα συγκεκριμένο έργο.
- Ανικανότητα ελέγχου της ανησυχίας: αισθανόμαστε ότι δεν μπορούμε να ελέγξουμε την ανησυχία.
- Συνοδά συμπτώματα: μυϊκή ένταση, ασυνήθιστη ταραχή, νευρικότητα, αγωνία, υπερένταση, δυσκολία συγκέντρωσης, διαταραχές ύπνου, ευερεθιστότητα.
- Σημαντική ενόχληση στην επαγγελματική, κοινωνική ή/και διαπροσωπική λειτουργικότητα και στην ποιότητα ζωής.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις αγχώδεις διαταραχές και την αντιμετώπισή τους, πατήστε εδώ.
