Η Γνωστική Αποκατάσταση ή Νευροαποκατάσταση αποτελεί μία έγκυρη επιστημονικά μέθοδο παρέμβασης για άτομα που έχουν υποστεί Κρανιοεγκεφαλικές Κακώσεις. Τα άτομα υποστηρίζονται ώστε να αντιμετωπίσουν τις γνωστικές, συναισθηματικές και συμπεριφορικές δυσκολίες μετά την κρανιοεγκεφαλική κάκωση και να αποκτήσουν καλή ποιότητα ζωής.
Mία εκτενής νευροψυχολογική εκτίμηση αποτελεί το πρώτο βήμα, ώστε να αξιολογηθούν τυχόν δυσκολίες στη μνήμη, την αντίληψη, την προσοχή, την κρίση, τη λειτουργικότητα, κ.τ.λ. Αυτή η διαδικασία οδηγεί στη δημιουργία ενός εξατομικευμένου και στοχευμένου προγράμματος παρέμβασης.
Στόχοι
Η/ο νευροψυχολόγος καταρτά το πρόγραμμα παρέμβασης και σε συνεργασία με το άτομο και την οικογένεια του θέτουν συγκεκριμένους και ρεαλιστικούς στόχους για τη γνωστική καλυτέρευση και τη λειτουργική του ανεξαρτησία. Αυτοί οι στόχοι πρέπει να υπόκεινται σε διαδικασίες επαλήθευσης. Δηλαδή, αφού το πρόγραμμα παρέμβασης έχει υλοποιηθεί για κάποιο χρονικό διάστημα, η νευροψυχολογική εκτίμηση επαναλαμβάνεται για να επιβεβαιωθεί αν έχουν εκπληρωθεί οι στόχοι. Είτε, οι στόχοι έχουν ολοκληρωθεί, είτε όχι, το πρόγραμμα παρέμβασης προσαρμόζεται στα νέα δεδομένα της πρόσφατης νευροψυχολογικής εκτίμησης.
Πρόγραμμα παρέμβασης
Tα προγράμματα παρέμβασης είναι εξατομικευμένα σε μεγάλο βαθμό. Με αυτόν τον τρόπο, οι γνωστικές ασκήσεις, οι στρατηγικές αντιστάθμισης, η ψυχοεκπαίδευση και οι παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση συμπεριφορικών δυσκολιών ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε ατόμου. Πιο συγκεκριμένα, οι γνωστικές ασκήσεις και οι αντισταθμιστικές στρατηγικές είναι ίδιες για όλα τα άτομα. Αυτό που κάνει εξατομικευμένο το πρόγραμμα παρέμβασης, είναι το πώς αυτές επιλέγονται, συνδυάζονται και διδάσκονται στο άτομο, λαμβάνοντας υπόψη την ετοιμότητα του, τις δυσκολίες και τις δυνατότητες του.
Ακόμη, η οικογένεια αποτελεί σημαντικό σύμμαχο για την εφαρμογή του προγράμματος παρέμβασης. Η οικογένεια μπορεί να βοηθήσει στις ασκήσεις, να ενισχύσει θετικά τη χρήση των αντισταθμιστικών στρατηγικών και να είναι υποστηρικτική προς το άτομο. Χρειάζεται, όμως, και τα άτομα της οικογένειας, να λάβουν ψυχοεκπαίδευση για να κατανοήσουν τι συμβαίνει στο άτομο και πως μπορούν καλύτερα να το υποστηρίξουν.
Η Γνωστική Αποκατάσταση μαζί με τη Ψυχοθεραπεία μπορούν να αποτελέσουν μακροχρόνιες υποστηρικτικές διαδικασίες για το άτομο. Αφού ολοκληρωθεί το πρόγραμμα παρέμβασης, που συνήθως είναι πολύμηνο, το άτομο μπορεί να επιστρέφει στη διαδικασία της Γνωστικής Αποκατάστασης, όποτε αυτό είναι αναγκαίο. Για παράδειγμα, υπάρχει πιθανότητα μελλοντικά το άτομο να αναλάβει μία νέα θέση εργασίας και να δυσκολεύεται σε κάποιες διαδικασίες. Η Γνωστική Αποκατάσταση μπορεί να βοηθήσει το άτομο να βρει νέους τρόπους εργασίας για αυτές τις διαδικασίες ή να αναπτύξει νέες αντισταθμιστικές στρατηγικές.
Τέλος, η βαρύτητα της κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης, το κίνητρο και η δέσμευση του ατόμου αποτελούν σημαντικό παράγοντα για την εκπλήρωση του προγράμματος παρέμβασης και των στόχων.
