Ο κύριος στόχος της Gestalt Ψυχοθεραπείας είναι η επίγνωση, η οποία ενέχει τη γνώση του εαυτού, τη γνώση του περιβάλλοντος, την αυτοαποδοχή, την ευθύνη των επιλογών και την ικανότητα να ερχόμαστε σε επαφή (Yontef & Jacobs, 2010). Σημαντική της θέση είναι ότι το νευρωτικό άγχος δεν αποτελεί παθολογία, αλλά είναι μια ζωτική διέγερση σε καταστολή που η ψυχοθεραπεία μπορεί να την μετουσιώσει σε [ατομική] ανάπτυξη (Ceballos, 2014, όπως αναφέρεται Herrera et al., 2019). Στο δωμάτιο της ψυχοθεραπείας υπάρχει στήριξη και ασφάλεια. Η στήριξη αυτή και η ασφάλεια προέρχονται από τη θεραπευτική σχέση, η οποία δημιουργείται ανάμεσα στον θεραπευτή και τον θεραπευόμενο και η οποία δίνει χώρο να αναγνωριστούν και να επιβεβαιωθούν οι ανάγκες του τελευταίου. Με τον τρόπο αυτό, το άγχος θα μπορέσει να μετουσιωθεί σε δημιουργικούς τρόπους επαφής στη θεραπευτική σχέση και έπειτα με άλλα άτομα στη ζωή του θεραπευόμενου (Herrera et al., 2019). Επίσης, σημαντικό ρόλο στην στήριξη και την ασφάλεια παίζει η επαφή με το σώμα και την αναπνοή. Έχοντας σε επίγνωση τις σωματικές αντιδράσεις και το πώς διακόπτεται η αναπνοή, διευκολύνεται η γείωση (υποστήριξη) του θεραπευόμενου.
Ο Gestalt ψυχοθεραπευτής διερευνά τι κάνει ο θεραπευόμενος και πώς το κάνει μέσα στη θεραπευτική σχέση και στις σχέσεις με τους άλλους (Yontef & Jacobs, 2010. Κάποια στιγμή στη ζωή μας, χρησιμοποιώντας τη δημιουργική προσαρμογή, αναπτύξαμε μοτίβα συμπεριφοράς (καθολικούς τρόπους λειτουργίας), για να μπορέσουμε να επιβιώσουμε συναισθηματικά, νοητικά, σωματικά. Tα μοτίβα αυτά έρχονται στη θεραπευτική σχέση και μπορούν να διερευνηθούν.
Επίσης, η διαδικασία είναι στο «εδώ και τώρα», δηλαδή στο παρόν (Yontef & Jacobs, 2010). Μέσα από τη διερεύνησή των μοτίβων συμπεριφοράς στο «εδώ και τώρα», δηλαδή στο παρόν, μπορούμε να δούμε ποια από τα μοτίβα αυτά είναι αποτελεσματικά και στο σήμερα. Αν κάποια δεν είναι αποτελεσματικά πλέον, μπορούμε να τα εμπλουτίσουμε με νέες στρατηγικές. Η διαδικασία αυτή ενέχει τη διερεύνηση του ατομικού και οικογενειακού ιστορικού μας, της προσωπικότητάς μας, τις τωρινές συνθήκες της ζωής μας και την ενσυνείδητη χρήση της δημιουργικής προσαρμογής στο σήμερα.
Επίσης, αν είμαστε στο «εδώ και τώρα», η διέγερση μπορεί να γίνει αυθόρμητος και συνάμα λειτουργικός τρόπος αντίδρασης απέναντι στην κατάσταση. Η παρουσία μας στο «εδώ και τώρα», δηλαδή, μας βοηθάει ώστε η διέγερση να μην μπλοκαριστεί και γίνει άγχος (Perls, 1964).
Η Gestalt ψυχοθεραπεία ως μέθοδος μπορεί να είναι ιδανική για την αντιμετώπιση του άγχους, καθώς μαθαίνουμε να το διαχειριζόμαστε αποκτώντας γνωστική και σωματική επίγνωση (Yontef, 1993). Η αποτελεσματικότητά της στην αντιμετώπιση του άγχους έχει διερευνηθεί σε διάφορα πλαίσια με ικανοποιητικά αποτελέσματα (Serok, 1991; Herrera et al., 2019; Strümpfel, 2006, όπως αναφέρεται στο Yontef & Jacobs, 2010).
Ενδεικτική Βιβλιογραφία:
Herrera P., Mstibovskyi I., Roubal J. & Brownell P. (2019) Researching Gestalt Therapy
for Anxiety in Practice-Based Settings. Psychotherapie-Wissenschaft 9 (2) 53b–68b 2019.
doi.org/10.30820/1664-9583-2019-2-53b
Perls, F. (1964). Gestalt Therapy Verbatim. New York: Real People Press.
Serok, S. (1991). The application of gestalt methods for the reduction of test anxiety in
students. Assessment & Evaluation in Higher Education, 16, 157-164.
Yontef, G. (1993). Awareness, dialogue and process: Essays on gestalt therapy. Highland, NY:
The Gestalt Journal Press.
Yontef, G. & Jacobs L. (2010). Gestalt Therapy. In R. Corsini & D. Wedding (Ed.) Current
psychotherapies. Nashville: Cengage Learning, Inc
Photo by Marcel Strauß on Unsplash
